Otomotiv Satış Sonrası Eser ve Hizmetleri Derneği (OSS), otomotiv satış sonrası pazarı özelinde 2024 yılının birinci çeyreğini, üyelerinin iştirakiyle düzenlediği bir anket çalışmasıyla kıymetlendirdi. OSS Derneğinin 2024 Yılı Birinci Çeyrek Sektörel Kıymetlendirme Anketi’ne nazaran; otomotiv satış sonrası pazarı 2023 yılı genelinde yaşanan yükseliş trendini 2024’ün birinci çeyreğinde de devam ettirdi. Ankete nazaran; 2024’ün birinci çeyreğinde, 2023 yılının birinci çeyreğine nazaran yurt içi satışlar dolar bazında ortalama yüzde 1,27 artış gösterdi. Bu periyotta dağıtıcı üyelerin satışlarında yüzde 2,44 artış görülürken, üretici üyelerin satışlarında yüzde 0,5 düzeyinde düşüş gerçekleşti.
İkinci çeyrekte satışlarda dolar bazında yüzde 4,13 artış bekleniyor
Ankette, 2024 yılının ikinci çeyreğiyle ilgili beklentilere de yer verildi. Buna nazaran dalda 2024 yılının ikinci çeyreğinde yurt içi satışlarda dolar bazında yüzde 4,13 oranında artış beklendiği gözlemlendi. Mevzuyla ilgili değerlendirmelerde bulunan OSS Derneği Yönetim Kurulu Lideri Ali Özçete “Raporda belirtilen yüzde 4,13’lük satış artışı beklentisi, bölümümüzdeki büyümenin devam edeceğine dair güçlü bir işarettir. Bu artış trendi, kesimimizdeki talebin ve tüketici inancının arttığını göstermektedir” dedi. OSS Derneği üyelerinden yüzde13,3’ü tahsilat sürecinin daha yeterli hale geldiğini, yüzde 25,3’ü ise daha berbata gittiğini belirtti. 100 üzerinden bedellendirilen ve 2023’ün son çeyreğinde 52,7 olan tahsilat süreci anket ortalama puantajı ise 2024’ün birinci çeyreğinde 47,7’ye geriledi.
Personel istihdamı artışta
Ankete katılan üyelerin yüzde 34,7’si 2023 yılının son çeyreğine nazaran istihdamını artırdı. Üyelerin yüzde 44’ü kelam konusu periyotta istihdamını korudu. 2023’ün son çeyreğine kıyasla istihdamının azaldığını belirten üye oranı ise yüzde 21,3 düzeyinde kaldı. Üretici ve dağıtıcı üyelerin istihdamları birbirine yakın seyretti. Artan işçi istihdamı ile ilgili değerlendirmelerde bulunan Ali Özçete “Raporda belirtilen istihdam artışı, bölümümüzdeki iş gücünün güçlenmekte olduğunu gösteriyor. Bununla birlikte bilhassa mavi yaka işçi bulunmasında yaşanan sıkıntılar kesimin gündem hususlarının başında geliyor. İstihdamda yaşanacak olumlu gelişmeler, yalnızca dalımızın büyümesine değil, tıpkı vakitte ekonomimizin genel sıhhatine da olumlu bir katkı sağlar” dedi.
En büyük sorun maliyetlerdeki çok artış!
Sektördeki sorunlar anketin yeniden en dikkat cazip kısımlarından birini oluşturdu. Üyelerin, 2024’ün birinci çeyreğinde gözlemlediği sorunların başında yüzde 80 ile “Maliyetlerdeki çok artış” gelirken, “Nakit akışında yaşanan problemler” yüzde 54,7 ile ikinci sırada yer aldı. Üyelerin yüzde 33,3’ü “Döviz kuru ve kur artışı” ile “Kargo maliyeti ve teslimat problemleri”ni bölüm için en büyük üçüncü meşakkat olarak nitelendirdi. Ankete katılanların yüzde 30,7’si iş ve ciro kaybına, yüzde 29,3’ü de istihdamda yaşanan sorunlara işaret etti. Ayrıyeten iştirakçilerin yüzde 26,7’si gümrüklerde yaşanan sorunları, yüzde 24’ü de mevzuat değişikliklerini kıymetli sıkıntılar olarak sıraladı. Dalın sorunlarıyla ilgili değerlendirmelerde bulunan Ali Özçete “Maliyetlerdeki çok artış ile bir arada nakit akışında da sorun yaşanıyor olması kesimdeki firmaları olumsuz etkilemeye başladı. Sıkıntıların makul bir müddet daha devam etmesi durumunda finansal zorluk yaşayan firmaların sayısında artış olması muhtemeldir” dedi.
Üyelerin yüzde 69,3’ünün gündeminde yatırım planı yok
Anket ile birlikte dalın yatırım planları da mercek altına alındı. Ankete nazaran önümüzdeki üç ayda yeni yatırım yapmayı düşünen üyelerin oranı yüzde 30,7 ile son periyodun en düşük düzeyine geriledi. Bir evvelki ankette üretici üyelerin yüzde 56,8’i yatırım planlarken, yeni ankette bu oran yüzde 26,7’ye geriledi. Dağıtıcı üyelerde ise bu oran yüzde 42,9’dan yüzde 36,7’ye geriledi. Ankete katılan üyelerin yüzde 25,3’ünün önümüzdeki üç ayda dalın daha uyguna gideceğini öngördüğü gözlemlendi. Daha berbata gidecek diyenlerin oranı ise yüzde 24 olarak belirlendi. Üreticilerin 2024 yılının birinci çeyreğinde kapasite kullanım oranı ortalaması yüzde 77,33 olarak gerçekleşti. Bu oran 2023 yılı genelinde yüzde 81,62 idi. 2024’ün birinci çeyreğinde üyelerin üretimi 2023’ün tıpkı çeyreğine nazaran yüzde 8,17 oranında arttı. 2024 yılının birinci çeyreğinde üyelerin ihracatı, 2023 yılının birinci çeyreğine nazaran dolar bazında yüzde 3,67 artış gösterdi.
OSS Derneği Başkanı Ali Özçete, “Her ne kadar anket sonuçlarındaki olumsuz tablo enflasyonla çaba siyasetinin bir sonucu olsa da, bu politikayı benimsiyor ve Orta Vadeli Program (OVP) kapsamında yerinde buluyoruz. Otomotiv satış sonrası dalı tüketim mamulü olarak gözükse de, güvenlik sınıfında bir eser kümesinde yer alıyor. Dal, artan işletme sarfiyatları ve nakde ulaşım zorluğu sonucunda yatırım yapmaktan uzaklaşıyor. Bu durum stok düzeylerinde bozulmayla birlikte önümüzdeki aylarda son tüketicinin esere ulaşımında zorluklar yaşamasına ve güvenlik zafiyetlerine sebebiyet verebilir. Bu bağlamda dal paydaşlarının en büyük beklentisi nakde ulaşım maliyetlerinde sektörel istisnalar tanınması yahut vergisel avantajlar yapılmasıdır” açıklamasında bulundu.
