Bilim Akademisi üyesi, yer bilimci ve zelzele uzmanı Prof. Dr. Naci Görür, gündeme getirilen erken ihtar sistemiyle ilgili açıklamalarda bulundu. Son günlerde yaşanan sarsıntı hareketliliğinin akabinde Görür, muhtemel İstanbul sarsıntısıyla ilgili ikazlarda bulundu. “Şu anda gündemde zelzele var. Zelzele uyarısı verildi yıllardır. İstanbul’u sarsıntıya hazırlasınlar. Asgarî 7.2 azamî 7.5 büyüklüğünde bir sarsıntı bekliyoruz” ihtarında bulundu.
Görür’ün ikazlarından öne çıkan başlıklar şöyle:
* “Şu anda gündemde zelzele var. Zelzele uyarısı verildi yıllardır. Zelzelesi bekliyoruz, ne vakit olacağını da bilmiyoruz. Lakin öteki bütün özelliklerini sistemi biliyoruz. Hasebiyle bekliyoruz ki yetkililer mahallî ve merkezi ve halkın kendisi zelzeleye hazırlansın. İstanbul’u zelzeleye hazırlasınlar. Asgarî 7.2 azamî 7.5 büyüklüğünde bir zelzele bekliyoruz. Gereğince hazır değiliz.
* Erken ihtar sistemi çok eski bilinen birinci bir şey. Bizim Türkiye’de bile 2000 yılından beri uygulanan bir şey. Ve hatta Bakanlar Kurulu kararıyla ilgili Boğaziçi Kandilli’de 2000 yılından beri bu çalışmalar yürüyor. Kolay bir sistem. Yalnızca zelzele sırasında çabucak zelzele olur olmaz kimi stratejik tesislerin devre dışı bırakılması için ortaya atılmış bir sistem. Diyelim ki itfaiyede, doğalgazda işte diyelim metrolarda, trenlerde yani zelzele olur olmaz vanayı yahut düğmeyi kapatıp o sistemlerin ziyan görmemesi için devre dışı bırakan bir sistem. Yani motamot sigorta üzere.
“Biri de kendini balkondan atarsa vebalini kim alacak?”
* Yani siz erken ikaz yapacağınız vakit sarsıntının yerini vaktini, şiddetini ve vereceği ziyanı, hesabını yapmak zorundasınız. Ve onu bildirmek zorundasınız. Ve bu insanları belirli ölçüde eğitmek zorundasınız, anlatmak zorundasınız. Yani ben şöyle söyleyeyim diyelim ki dörtlük bir sarsıntı olacak. Dört buçukluk bir sarsıntı oldu. Siz vaveyle koparıp da sarsıntı oldu falan diye çıkartırsanız biri de kendini balkondan atarsa vebalini kim alacak? O hesabı sormazlar mı? Kaldı ki bu türlü bu çeşit şeyler yasak olmalı. Erken ikaz sistemi, sistemler ortası kimi sistemleri devre dışına koymak için yüklü olarak ortaya konulmuş bir sistemdir. Yeni falan değildir.
* İstanbul 15-20 senede rahatlıkla sarsıntıya hazırlanılabilir. Bunun dünyada örnekleri var. Genelde on senede İstanbul kadar büyük olmasa bile yani o kentte sarsıntıya hazır hale getiriyorlar.
* Bunu artık bu türlü yeni bir sistem üzere çıkarıp rant uğruna halka bunları söyleyip muhakkak şeyler yapmak gerçek değildir. Bunları bırakalım kendi işleri içerisinde bunu yapsınlar. Asıl can güvenliği, insanlarımız ölmesin diye uğraşmamız gereken büyük boyut bir kenti sarsıntı dirençli hale getirme çalışmalarıdır. Onu da mahallî idarelerle ve halkla bir arada birlikte omuz omuza el birliğiyle, inanç birliğiyle yapılması gereken bir iştir. Hayat kurtarmak budur.
